Thiền là thói quen mới mà mình đã thực hiện trong 6 tháng qua, thực tế là mình đã biết đến nó khá sớm. Có lẽ khoảng 4 năm về trước, mình đã từng thử và bỏ cuộc sau 3 ngày. Điều này quả là khủng khiếp với một đứa tăng động, thích ồn ào và không bao giờ chịu ngồi im một chỗ quá lâu, bạn biết không, sự tập trung và tĩnh lặng đôi khi khiến mình sợ hãi.
Chúng ta bận rộn với các kế hoạch, dự định, mục tiêu và các mối quan hệ, chúng ta càng lúc càng phụ thuộc vào công nghệ, dành nhiều thời gian hơn cho mạng xã hội, tích cực tương tác với rất nhiều người nhưng lại quên đi việc kết nối với chính mình. Việc này tưởng chừng như đơn giản nhưng lại quá đỗi khó khăn. Nhưng mình vẫn tiếp tục cố gắng vì mình tin tưởng mạnh mẽ vào sức mạnh và những lợi ích của việc thiền định để cải thiện chất lượng cuộc sống.
Mục đích của thiền: đó là làm sạch tâm trí của bạn cũng như thực tập sự nhận thức về thế giới hiện tại ( Be present). Chúng mang lại nhiều lợi ích cho tinh thần, cảm xúc và cả thể chất nữa. Để bắt đầu, thiền có thể giúp bạn làm dịu tâm trí, tìm thấy sự bình an và cân bằng bên trong mình. Bên cạnh đó, thiền có thể giúp cải thiện sự tập trung, quá trình trao đổi chất và giấc ngủ nữa, góp phần tăng năng suất làm việc, khả năng sáng tạo, giảm lão hóa, tăng cường hệ thống miễn dịch và nâng cấp toàn bộ sức khỏe của chúng mình nữa.
Thiền cho người mới bắt đầu:
Đầu tiên, tìm một không gian yên tĩnh, nơi đảm bảo rằng bạn không bị xáo trộn. Sau đó ngồi bắt chéo chân trên thảm hoặc trên ghế. Dạo này mình toàn ngồi đất vì Sài Gòn nóng quá. Nhớ là trên một mặt phẳng, không gồ ghề và không nên có quá nhiều vật cản hay đồ linh tinh xung quanh nha. Bất kể vị trí ngồi của bạn là gì cũng hãy để thẳng lưng, không nên quá gồng mình. Thả lỏng và thư giãn. Hãy từ từ cảm nhận có một sợi chuỗi kéo dọc khắp xương sống của bạn lên đỉnh đầu của bạn.
Khẽ nhắm mắt, thở chậm và sâu. Tâm trí của bạn nên đi theo con đường của hơi thở và ra khỏi mũi. Nếu bạn nhận thấy tâm trí của mình đang suy nghĩ vẩn vơ, lung tung, chỉ cần tập trung trở lại. Lúc này, bạn sẽ biến thành người có khả năng quan sát suy nghĩ của chính mình, nhưng nhớ là đừng tham gia vào chúng nhé, theo mình bước này là khó nhất, nhưng mà hãy cố lên nha.
Nhận thức lúc này sẽ là ý thức của chúng mình, đó là linh hồn của chúng mình. Hãy thử thiền trong 5 phút mỗi ngày và chúng ta có thể xây dựng thành thói quen. Mình đề xuất bạn nên sử dụng ứng dụng thiền đang được yêu thích trên appstore là Zenfriend, sau đó tìm khoảng thời gian phù hợp mà bạn có thể kết hợp vào thói quen hằng ngày của mình. Ví dụ như giờ nghỉ trưa ở văn phòng hay sáng sau khi thức dậy, hoặc tối trước khi đi ngủ, mình thì thích thiền khoảng 5-10 phút vào buổi sáng sau khi viết nhật kí.
Để nâng tầm các động tác trong khi thiền, bạn có thể kết hợp tư thế tay, đây sẽ là vài ví dụ: lật lòng bàn tay lên để nhận, hoặc úp lòng bàn tay xuống. Hai động tác tay có tên là Mudmic Mudra và Dhyana Mudra, chúng cung cấp năng lượng làm dịu sâu quá trình chiêm nghiệm và suy ngẫm, đồng thời cũng khá hữu ích để gia tăng nhận thức về bản thân.
Còn đây là Gyan Mudra giúp tạo ra kiến thức, trí tuệ và sáng tạo và rèn sự bình tĩnh. Bạn có thể để đối diện với lòng bàn tay của bạn lên hoặc úp xuống để cảm thấy thế thiền của mình được vững vàng hơn. Tiếp đến là Shuni Mudra, động tác tay này gần giống tư thế tay của quan thế âm bồ tát í, nó tượng trưng cho sự kiên nhẫn, kỉ luật và giúp tạo ra cảm giác ổn định. Sau nữa là động tác Surya Mudra, chúng đại diện cho năng lượng, sức khỏe và cung cấp cảm giác tự tin và cân bằng. Cuối cùng là Buddhi Mudra, tượng trưng cho sự kết nối, giao tiếp và cởi mở. Nó có thể tăng cường trực giác và linh cảm của bạn.
Hơn ai hết, mình hiểu việc tạo ra một thói quen mới không phải là hành trình dễ dàng. Nhất là đối với mấy đứa lười như mình, nhưng hãy ghi nhớ: kiên nhẫn, tích cực và không phán xét. Chỉ cần tốt hơn bản thân mình của ngày hôm qua, thì đã tuyệt lắm phải không? Điều quan trọng là cần kiên nhẫn và lắng nghe chính mình, thời gian sẽ trôi qua, kiên trì ngay cả với những lúc bạn muốn bỏ cuộc. Nếu làm chưa tốt, đừng phán xét bản thân, hãy tiếp tục.
Một mẹo nữa để quá trình thiền định của chúng mình trở nên thi vị hơn là bật những bản nhạc thư giãn hay âm thanh của thiên nhiên dùng trong khi thiền. Một ứng dụng nữa cũng khá hữu ích cho những bạn mới bắt đầu thiền, đó là Headspace – giao diện của app được thiến kế rất tinh giản và thân thiện với người dùng.
Nó đã thay đổi cuộc sống của mình như thế nào?
1. Một tâm trí lành mạnh nên giống như chiếc gương – khuôn mặt người soi được phản chiếu qua gương nhưng lại không hề dính vào gương. Tương tự như vậy, đối với suy nghĩ của bạn, bạn hãy để chúng chạy qua tâm trí nhưng đừng để chúng dừng lại trong đó. Đó là cách mà thiền định dẫn dắt mình hướng đến, sự bóc tách tâm trí và các thực thể hiện hữu trong thân xác giúp mình hiểu thấu cảm xúc của bản thân, nhưng chọn cách không tham gia, không áp đặt, cũng không khiên cưỡng hay sợ hãi.
2. Rất nhiều lần trong quá khứ, lúc thiền định, mình không thể nào ngừng suy nghĩ, cho nên qua thời gian, mình đã học được cách tập trung vào một âm thanh nào đó hoặc vào hơi thở đang đi vào đi ra, việc tập trung đó làm tâm trí dịu xuống, làm đầu óc sáng suốt. Kiểm soát tâm trí không làm giảm sự tự do của bạn, ngược lại, nó thực sự khiến bạn không trở thành nô lệ cho những suy nghĩ của chính mình. Giống như cách ta nghĩ đến điều đó theo hướng bản năng lái một con thuyền hơn là để mình trôi theo dòng nước.
3. Kĩ năng chú ý vào cảm giác hơi thở đang đi vào và đi ra thực tế khá quan trọng. Trong lúc mình nhận ra tâm trí bạn đang phiêu du ở đâu đó thì đơn giản là chọn cách kéo nó lại tập trung vào hơi thở. Đây được gọi là quán tâm hay còn được gọi là giữ chính niệm.
4. Sau hơn nửa năm chuyên tâm thiền định quy củ và kỉ luật, mình đã có thể sử dụng nó để tôi luyện các phẩm chất khác như sự tử tế hay đối phó với những cảm xúc không lành mạnh. Một thiền sư ở Mộc Châu mình có cơ duyên gặp hồi tháng trước đã nói rằng ai cũng đã từng trải qua cảm giác yêu thương ngập tràn nhưng thường thì cảm giác đó chỉ tồn tại khoảng 15 giây, nhưng nếu con có thể kéo dài và nuôi dưỡng cảm giác sống động đó bằng việc tập trung vào nó khi thiền định. Và nếu con thấy nó đang trở nên mờ nhạt, nên tự ý thức làm nó sống động trở lại.
5. Giống như khi chơi đàn piano, luyện tập thể thao nhiều trong vòng 20 phút sẽ mang lại hiệu quả lớn hơn hẳn so với chỉ trong một vài giây. Thực hành thường xuyên thực sự rất cần thiết, giống như là tưới một cái cây hàng ngày vậy. Mình đã học được cách đưa một thói quen mới vào chu trình chăm sóc và phát triển bản thân mỗi ngày. Điều này đòi hỏi rất nhiều sự kiên nhẫn, quyết tâm, không được thỏa hiệp, không được trì hoãn, dù chỉ một ngày.
6. Một điều nữa mà mình cảm nhận rất rõ từ việc thiền định mang lại là làm giảm chỗ chứa các cảm xúc tiêu cực. Vị thiền sư ấy cũng từng nói với mình rằng: “Con có thể nhìn vào trải nghiệm của mình giống như ngọn lửa đang cháy. Nếu con ý thức được cơn giận dữ thì có nghĩa là con đang không giận dữ, mà con đang ý thức nó. Nhận ra nỗi lo lắng thì là không còn lo lắng nữa, mà là nhận thấy cảm xúc này đang tồn tại. Khi ý thức được những cảm xúc này, con không còn đổ thêm dầu vào lửa nữa và ngọn lửa đó sẽ dần tàn lụi mà thôi”.
7. Bên cạnh đó, mình đã ý thức rõ hơn hành trình giảm căng thẳng và tăng niềm hạnh phúc nói chung cũng như các thay đổi đối với não bộ khi chọn cách thực hành thiền định đều đặn trong một tháng. Những bạn nào nói là không có đủ thời gian để thực hành thiền thì nên nhìn vào những tác dụng mà thiền định mang lại, đó là: “Thiền định mang đến cho bạn nguồn sức mạnh để đối mặt với bất cứ sự việc nào xảy ra trong suốt 23 tiếng 30 phút còn lại trong ngày, vậy có lẽ việc tiêu tốn 20 phút cho thiền định này quả là rất đáng để làm”.
“Nếu có thể, bạn nên thực sự tìm hiểu và khám phá thiền định. Đây sẽ là cuộc hành trình về lâu về dài nên hãy cứ bình tĩnh thử nghiệm, bạn sẽ thu lượm được những giá trị tuyệt vời cho riêng mình”.
“Đây là điều mà Phật giáo đã và đang cố gắng làm sáng tỏ cơ chế của cảm giác hạnh phúc và đau khổ. Đây thực sự là môn khoa học về trí tuệ con người”.
Làm thế nào mà 10 phút ngồi thiền có thể làm nên sự khác biệt?
“Trong một nghiên cứu gần đây của tôi được đăng trên tờ Mindfulness Journal, tôi đã chỉ ra rằng 10 phút ngồi thiền mỗi ngày, liên tục trong 1 tháng có thể gia tăng đáng kể cảm xúc tích cực, giảm tiêu cực và tác động của sự căng thẳng, tâm hồn nhẹ nhõm và vị tha hơn”, bà Bialylew chia sẻ.
Bà cũng cho biết thêm: “Một nghiên cứu đột phá của Davidson đã phát hiện ra rằng chỉ ngồi thiền một ngày thôi cũng có thể thay đổi những biểu hiện di truyền của các dấu hiệu viêm trong cơ thể (mà chúng ta đều biết rằng, sưng viêm chính là một yếu tố nguy cơ đối gây ra nhiều bệnh mãn tính)” ( Cafe Biz)
Video cho bạn theo dõi chi tiết hơn về cách thức thiền cho người mới bắt đầu: https://www.youtube.com/watch?v=tr-hbdt6-WQ&t=46s
From Dreamiie with love
